Bildiğiniz üzere, son raşid halifemiz Hz. Hasan zehirlenerek şehit edildi.
Hz. Hasan’ı kimin zehirlediği konusu taihte hala bir netlik kazanmamış ve konu ile ilgili spekülasyonlar ve komplo teorileri baş göstermiştir.
Bir rivayete göre kardeşi Hz. Hüseyin, kendisini zehirleyen kişiyi söylemesi için ısrar edince, zehirleyen kişiyi öldüreceğinden dolayı ismini vermemiştir. Bazı rivayetlerde de isminden emin olmadığı şeklinde belirtilmektedir.
Hz. Hasan’ın zehirlendiğinde Hz. Hüseyin derki:
-Ey Muhammed’in babası! sana bu zehri içireni bana söyle?
Hz. Hasan:
-Neden ey kardeşim?
Hz. Hüseyin:
-Onu öldüreceğim. Vallahi seni defnetmeden önce gidip onu öldüreceğim, önce onu defnedeceğim. Ya ona güç yetiremem ya da ona ulaşamayacağım bir yerde olur. Bunların dışında onu bulup öldüreceğim. der
Hz. Hasan:
-Ey kardeşim! bu dünya geçici ve fani bir kaç geceden ibarettir görmüyor musun? bırak ta onunla Allah’ın huzurunda hesaplaşayım. dedi
ve kendisine zehri içiren hiç kimsenin adını söylemedi. Bu durumda emin olmadığından dolayı her hangi bir isim vermediği de anlaşılmaktadır ya da karşı tarafın güçlü olduğu ve kardeşini tehlikeye atmak istememesinden dolayı susmuşta olabilir. Çünkü o dönem Haşimoğulları’nı yenebilecek ve bu soylu ailenin saygınlığını umursamayacak tek kabile Ümeyyeoğullarıydı.
Ve o dönem rivayetlerin ağırlıklı noktası Hz. Hasan’ı eşi Ca’de Binti Eşas’ın zehirlediği şeklindeydi. Hatta dönemin şairlerinden Kesir Nemre Hz. Hasan’ın eşi için şöyle bir şiir yazmıştır:
“Ey Ca’de! Hasan’ a ağla, ağlamaktan usanma
Ona gerçek bir ağlayışla ağla, ağlayışın sahte olmasın
Evine onun gibisini koyamazsın artık
İnsanlar arasın ne pabuçlu, ne yalın ayaklı kimseyi ona benzer göremezsin”
Bazı rivayetlerde de şöyle aktarılmaktadır; Muaviye’nin oğlu Yezid Hz. Hasan’ın eşi Ca’de Binti Eşas’ a haber göndererek:
“Hasan’ı zehirle, o öldükten sonra ben seninle evlenirim” demiş ve Ca’de de onun bu isteğini yerine getirmiştir. Hz. Hasan zehirlenerek şehit olduktan sonra, Ca’ de Yezid’ e haber göndererek kendisi ile evlenmesini istemiş ancak Yezid şu karşılığı vermiştir:
“Vallahi biz seni Hasan’a layık görmemiştik. Kendimize mi layık göreceğiz?” demiştir
SONUÇ OLARAK;
Hz. Hasan bir ekip tarafından sistemli bir şekilde zehirlenerek şehit edilmiştir. Bu ekibin kim olduğunu bugün hala bir şekilde bilmiyoruz ve rivayetler üzerinden bir değerlendirme yapıyoruz. Hz. Hasan’ın isim vermemesi de, bu olayın bir iç savaşa sürüklenmesini istememesinden dolayıdır.